Józef Borzyszkowski

Prof. dr hab. Józef Borzyszkowski (ur. w 1946 r. w Karsinie) był pracownikiem Uniwersytetu Gdańskiego (Instytutu Historii) od chwili jego powstania w 1970 r. do czasu przejścia na emeryturę w 2017 roku. Tytuł profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1992 r.

Jest historykiem XIX i XX wieku, specjalizującym się w tematyce kaszubskiej i pomorskiej w szerokim kontekście kulturowym, społecznym, politycznym i gospodarczym. Jest autorem lub współautorem kilkudziesięciu książek oraz setek artykułów naukowych, popularyzatorskich, szkiców biograficznych, recenzji etc. Jest uznanym edytorem tekstów źródłowych i literackich oraz dokumentów pamiętnikarskich, a ponadto redaktorem dziesiątek prac zbiorowych, w tym kilku monografii wsi i miast pomorskich, Stworzył i redaguje serię „Pro memoria”, w której ukazało się ponad 20 tomów poświęconych ludziom kultury i nauki Kaszub i Pomorza. Był również organizatorem dziesiątek konferencji naukowych i sympozjów.

Oprócz pracy naukowej ważnym jest także zaangażowanie w sprawy publiczne. Prof. J. Borzyszkowski w latach 1990-1996 był wicewojewodą gdańskim, a w latach 1991-1993 także Senatorem RP, reprezentującym Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, w którym przez dwie kadencje – w latach 1986-1992 – był prezesem Zarządu Głównego. Od początku bowiem kariery zawodowej prof. J. Borzyszkowski łączył pracę naukową z działalnością społeczną, zwłaszcza w ruchu kaszubsko-pomorskim. Już jako student został prezesem Klubu Młodej Inteligencji „Pomorania”, działającym przy Zarządzie Głównym ZKP, a z czasem także prezesem Oddziału Gdańskiego i członkiem Zarządu Głównego Zrzeszenia – tej największej dziś na Pomorzu organizacji pozarządowej. W 1996 roku był inicjatorem powstania Instytutu Kaszubskiego – stowarzyszenia ludzi nauki zajmujących się tematyką kaszubsko-pomorską. Pełnił funkcję prezesa Instytutu do 2015 r., po czym został wybrany Prezesem Honorowym. Od 1999 r. nieprzerwanie jest redaktorem naczelnym rocznika naukowego „Acta Cassubiana”.

Prof. J. Borzyszkowski od 2013 roku jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a ponadto członkiem licznych towarzystw naukowych m.in. Polskiego Towarzystwa Historycznego, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Przez wiele lat wchodził w skład Rady Naukowej Biblioteki Gdańskiej PAN.

W 2005 r. J. Borzyszkowski otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im Jana Heweliusza za rok 2017 w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych, a w 2016 Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. Ponadto kilkakrotnie otrzymał nagrody Rektora UG i Ministra Edukacji Narodowej. Wyróżniony został również Nagrodą „Polityki” (1986 r.), Medalem Stolema (1976), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989), Nagrodą i Medalem im. Z. Glogera (2000), Medalem Pro Meritis przez Instytut Polsko-Skandynawski w Kopenhadze (2004), Medalem Księcia Mściwoja przez Radę Miasta Gdańska (2005). Istotne są również członkostwo honorowe Związku Polaków w Niemczech oraz honorowe obywatelstwa gmin Karsin i Brusy w rodzinnej Ziemi Zaborskiej.

Ponadto prof. J. Borzyszkowski w latach 1992-1999 był Prezesem Zarządu Wojewódzkiego OSP, najpierw województwie gdańskim, a następnie w pomorskim. Był również członkiem-założycielem gdańskiego Klubu Inteligencji Katolickiej oraz członkiem Rady Programowej Wydawnictwa Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”.

Józef Borzyszkowski