Początki interdyscyplinarnego projektu artystyczno-naukowo-religijnego pod nazwą Verba Sacra – Modlitwy Katedr Polskich sięgają Roku Jubileuszowego 2000, kiedy to w murach poznańskiej Bazyliki Archikatedralnej reżyser P. Basiński zainicjował cykl spotkań ze słowami Pisma Świętego w wykonaniu wybitnych polskich aktorów (→ kaszubszczyzna w Kościele).
Zainteresowanie tą formą obcowania ze Słowem Bożym przybrało wkrótce wymiar ogólnopolski. W 2003 r. zrodził się pomysł ukazania Biblii Kaszubskiej w tłumaczeniu o. A. Sikory OFM. Powodzenie pierwszej prezentacji Biblii Kaszubskiej w Poznaniu (14.12.2003) pociągnęło za sobą zamysł kontynuacji cyklu na Kaszubach. W latach 2004-2020 rokrocznie styczniową porą w murach kolegiaty pw. św. Trójcy w Wejherowie rozbrzmiewały słowa Pisma Świętego w języku kaszubskim, nieodmiennie wypowiadane przez aktorkę Danutę Stenkę. Całości wydarzenia dopełniało wystąpienie prezydenta miasta K. Hildebrandta, komentarz teologiczny o. prof. A. Sikory i komentarz filologiczny prof. J. Tredera (w latach 2004-2015) lub prof. B. Walczaka.
Przedmiotem prezentacji stały się następujące teksty biblijne, przetłumaczone z greki i języka hebrajskiego na język kaszubski (→ translacje na kaszubski) przez o. A. Sikorę: Ewangelie Dzieciństwa i Prolog Ewangelii według św. Jana (2004), Najstarsze kaszubskie teksty biblijne (2005), Przypowieści ewangeliczne (2006), Ewangelia według św. Marka (2007), Ewangelia według św. Jana (2008), Ewangelia według św. Mateusza (2009), Ewangelia według św. Łukasza (2010), Księga Psalmów (2011–2013), Księga Rodzaju (2014), Księga Rodzaju. Dzieje Józefa (2015), Księga Wyjścia (2016), Księga Koheleta (2017), Apokalipsa św. Jana (2018), Listy św. Jana (2019), Księga Powtórzonego Prawa (2020).
Spośród 17 edycji Verba Sacra w Wejherowie najwięcej emocji wzbudziła prezentacja z 2005 r., której osnowę tworzyły najstarsze kaszubskie teksty biblijne, pochodzące z dzieł Sz. Krofeya, M. Pontanusa i Perykop smołdzińskich. Dzięki ścisłej współpracy D. Stenki z językoznawcą prof. J. Trederem uczestnicy wydarzenia mogli wsłuchać się w brzmienie mowy kaszubskiej sprzed 500 lat.
Dużą rolę w prezentacjach Biblii Kaszubskiej odgrywała muzyka, czerpiąca z dźwiękowej literatury regionalnej, dzieł polskiego i europejskiego baroku, a w ostatnich latach również jazzu. Pieczę nad oprawą muzyczną Verba Sacra sprawowali kolejno: W. Frankowska (2004–2008), T. i W. Korthals (2009–2010), C. Paciorek (2011-2020) wraz z zaproszonymi muzykami.
Wielość edycji pociągnęła za sobą potrzebę urozmaicenia dotychczas wypracowanej formuły. W latach 2014–2016 narrację D. Stenki wsparł o. J. Waszkowiak OFM, prezentujący wybrane fragmenty słowne w języku hebrajskim. W 2014 r. u boku aktorki wystąpiła kilkuosobowa grupa dzieci – przedstawicieli najmłodszego pokolenia Kaszubów (2014). Nowością był orszak biblijny w wykonaniu Misterników Kaszubskich towarzyszący Verba Sacra w Wejherowie w latach 2015–2016.
Gremialny udział Kaszubów w dorocznym spektaklu słowa i muzyki dowodził wagi wydarzenia, którego ciągłość przerwała pandemia.
Witosława Frankowska
Bibliografia:
- Rogacka I., Verba Sacra 2015. Biblia po kaszubsku w Wejherowie, „Wejherowski Rocznik Kulturalny”, 2015, nr 2, s. 192-193
- Verba Sacra. Modlitwy Katedr Polskich. Biblia Kaszubska. Verba Sacra w Wejherowie 2004-2008, oprac. A.R. Sikora, Wejherowo 2008
- Verba Sacra – książeczki programowe 2004-2020 ze zbiorów własnych
Ikonografia:
- Fot. W. Frankowska
- Fot. W. Frankowska
- Fot. E. Kamiński
- Fot. W. Frankowska