Wśród wielu urokliwych szlaków i tras na Kaszubach z całą pewnością walorami krajobrazowymi i unikatowymi widokami może poszczycić się Droga Kaszubska (→ krajobraz kaszubski). Pomysłodawcą jej powstania był B. Szczęsny, który widział w niej czynnik rozwoju turystycznego, ale też ważny element ożywienia gospodarczego Szwajcarii Kaszubskiej, ponieważ łączy ona trzy ważne trasy: Kościerzyna-Gdańsk/Gdynia, Kartuzy-Bytów oraz Kartuzy-Sierakowice-Lębork. I. Trojanowska tak opisywała tę trasę w jednym ze swoich przewodników turystycznych: „Największym, przez cały rok, powodzeniem cieszy się jednak szlak Drogi Kaszubskiej, zbudowanej w latach 1965–1967, staraniem ówczesnego wiceprzewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, a zarazem prezesa Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego – Bernarda Szczęsnego. Droga ta powstała wówczas na długości 22 km, jako trasa krajobrazowo-turystyczna przewijająca się między sześcioma jeziorami, z perspektywą przedłużenia, na razie jeszcze nie zrealizowaną, wzdłuż jezior dalszych. Mimo to już dziś o Drodze Kaszubskiej można powiedzieć, że niewiele ma równych sobie urodą w Polsce” (Jeziora Raduńskie. Informator turystyczny, Gdańsk 1980, s. 4).
Il. 1.
Początek Drogi ma miejsce w Garczu na skrzyżowaniu z drogą wojewódzką 211. Następnie prowadzi ona przez Chmielno (gdzie można odwiedzić unikatowe Muzeum ceramiki kaszubskiej Neclów), Zawory, Ręboszewo, Brodnicę Dolną i Górną oraz Ostrzyce aż po Wieżycę gdzie kończy się na skrzyżowaniu z drogą krajową nr 20 (nieopodal Kaszubskiego Uniwersytetu Ludowego). Po drodze mija się pięknie położone jeziora: Łapalickie, Białe, Kłodno, Małe i Wielkie Brodno oraz Ostrzyckie, nad którymi umiejscowionych jest sporo gospodarstw agroturystycznych, pensjonatów, przystani wodnych i restauracji z regionalnym jedzeniem. To prawdziwe serce turystycznych Kaszub. Na całej trasie ulokowanych jest kilka punktów widokowych, a ich nazwy dobrze oddają miejscowy krajobraz, np. Góra Tamowa czy Jastrzębia Góra (ale też przy zajeździe „Sobótka”) (→ góry na Kaszubach).
Z pewnością jednak najbardziej imponujący widok roztacza się ze Złotej Góry (koło Brodnicy Górnej przy trasie z Kartuz do Bytowa). Przy dobrej pogodzie widać panoramę z wyróżniającym się szczytem Wieżycy i wyraźnie zarysowującą się wieżę widokową. Punkt widokowy jest tutaj bardzo zadbany, a poniżej nad jeziorem warto odwiedzić Centrum Sportów Wodnych i Promocji Regionu, w którym znajduje się przystań żeglarska oraz amfiteatr. W miejscu tym organizowana jest co roku jedna z największych imprez plenerowych na Kaszubach, czyli Truskawkobranie, podczas którego sprzedaje się setki kilogramów tych owoców. Ale też odbywa się tu Goldhill Festival, który ściąga tysiące fanów muzyki klubowej serwowanej przez najlepszych DJ-ów.
Na Złotej Górze stoi również monumentalny Pomnik Bojowników Ruchu Oporu (inaczej nazywany też Pomnikiem Partyzantów Kaszubskich). Akt erekcyjny wmurowano w 1966 r., a odsłonięcie nastąpiło 8.06.1968 r. Uroczystość odsłonięcia zgromadziła bardzo wielu ludzi. Aktu tego dokonały cztery osoby: M. Moczar, wówczas Minister Spraw Wewnętrznych i zarazem szef ZBoWiD, S. Kociołek (I sekretarz KW PZPR w Gdańsku), kontradmirał J. Sobiesiak oraz B. Szczęsny jako zastępca przewodniczącego Prezydium WRN. Charakterystyczna jest użyta na pomniku ikonografia (→ partyzanci kaszubscy). Dominującą figurą na ogromnym betonowym obelisku jest orzeł, a po jego prawej stronie, w dolnym rogu umieszczono gryfa. Przez wiele lat w gronie ówczesnych „Pomorańców” funkcjonowała interpretacja, że takie usytuowanie wynika stąd, że bez „podparcia” ze strony kaszubskiego gryfa orzeł by się przewrócił. Oznaczało to, że Polska tylko opierająca się na kaszubsko-pomorskim elemencie może na Pomorzu zakorzenić się na trwałe.
Cezary Obracht-Prondzyński
Il. 2.
Bibliografia:
- Bolduan T., Nowy bedeker kaszubski, Gdańsk 1997, s. 72-73.
- Partyzancki pomnik na kaszubskim szlaku, „Wieczór Wybrzeża”, 27.06.1966.
- Trojanowska I., Jeziora Raduńskie. Informator turystyczny, Gdańsk 1980.
- Trojanowska I., Pomnik partyzantów pomorskich, „Głos Wybrzeża”, 20.05.1966.
- Trojanowska I., Szwajcaria kaszubska. Przewodnik, Warszawa 1987; wyd. 2: Warszawa 1994.
Netografia:
- http://magazynkaszuby.pl/2017/03/droga-kaszubska-zachwycajaca-wizytowka/
- https://kpk.org.pl/artykuly-2/droga-kaszubska-krajobrazowa-trasa-samochodowa/
- http://szwajcariakaszubska.com/212-szwajcaria-kasubska-centrum-sportow-wodnych-i-promocji-regionu-na-zlotej-gorze
Filmografia:
- https://www.zwiedzajkaszuby.pl/pl/atrakcje,przyroda/atrakcja/zlota-gora_6
- Przyroda Kaszub – Droga Kaszubska https://www.youtube.com/watch?v=Zb7NGH3snCQ
Ikonografia:
- Źródło: Instytut Kaszubski
- Źródło: Instytut Kaszubski
